Onlangs had ik een puppytest waarbij de erfelijke genetische eigenschappen van de Zwitserse witte herder wederom onmiskenbaar naar voren kwamen. Tijdens de test gebruiken we bij een van de onderdelen een kruipende pop. Door het hoge babygeluidje en daarna het kruipen, laten de pups in hun gedrag zien hoe ze met zo’n uitdagende prikkel omgaan. En dat is bij de witjes soms toch anders dan bij andere rassen. Dat komt o.a. door de genetische eigenschappen van de Zwitserse witte herder. Genetisch zijn er twee (mega)grote drijfveren in het brein van de herdershond:
1. Beweging: herders hebben een bewegingstrigger, wat wil zeggen dat ze een controle uit willen oefenen op beweging, vaak de beweging willen stopzetten, desnoods met geweld (komt van het zgn hoeden, op de plaats houden of stilzetten en daarnaast het in beweging zetten (het (schapen) drijven.
2. Waken en verdedigen wat voorkomt uit de eigenschappen van zijn voorouders die vaak als geleide-, waak-, verdedigings-, diensthond gebruikt werden.
En zoals je op de foto’s kunt zien die (Yvette Philippizo knap gemaakt heeft tijdens de puppytest) stopt en blokt deze pup perfect de kruipende baby. Een perfecte visualisatie van haar genetische kwaliteiten en op deze leeftijd van 7 weken zeker nog geen aangeleerd gedrag, supermooi om te zien.
Gedrag van de hond
Bij het (ongewenste) gedrag van je hond spelen een aantal zaken. Zoals jullie wellicht weten heeft Jaak Panksepp (psycholoog, psychobioloog en neurowetenschapper) en zijn collega’s 7 emotionele systemen geïdentificeerd:
- Seeking /zoeken/verlangen/motivatie
- Rage / woede/prikkelbaarheid
- Fear / angst
- Lust /erotische gevoelens
- Care / zorgzaamheid/koestering/aantrekkingskracht
- Panic /paniek/verdriet scheidingsnood/verlatingsangst)
- Play / spel/plezier
Maar natuurlijk speelt ook het karakter van de hond een rol. En denk daarbij ook eens aan de invloed van emoties, stemmingen en het temperament van de hond. Allemaal verschillende aspecten die elkaar beïnvloeden en het gedrag en de intensiteit van het gedrag bepalen.
Lastig? Laat het me verduidelijken.
Zo zijn emoties vaak van korte duur en kennen een altijd een aanleiding, een bepaalde prikkel maakt kwaad, bang, verdrietig, vrolijk enzovoort. Stemmingen daarentegen hebben niet altijd een precieze aanleiding, het gaat hierbij meer over een algemeen gevoel, van (on) behagen, irritatie of frustratie of verveling. En het temperament van de hond bepaalt mede hoe er op een bepaalde emotie of stemming wordt gereageerd. Is de hond meer in zichzelf gekeerd, bedachtzaam, impulsief, vrolijk, uitbundig et cetera. Allemaal dingen die je als je goed oplet tijdens de puppytest of bij andere gedragsobservaties terugziet.
Maar let op: sommige gedragingen vallen in verschillende gedragssystemen, dus de context is altijd belangrijk, denk bijv. aan urineren: de ene keer valt dat onder het uitscheidingsgedrag, maar het kan ook territoriumgedrag zijn.
Kortom: als je aan de slag gaat met het gedrag van je witje besef dan welke erfelijke en genetische raseigenschappen (nog) voorkomen in je hond en onderschat het belang ervan niet. Want je hond heeft ze en moet er iets mee doen, verbieden en negeren leidt vaak tot frustratie en die leiden tot gedragsproblemen. De werkeigenschappen zijn voor de hond een uitlaatklep en je kunt er je hond geen groter plezier mee doen dan door er op een goede manier inhoud en vorm aan te geven en in plaats van wat veel hondenbaasjes doen, namelijk er tegen strijden. Het is toch veel en veel leuker en beter om samen te werken, je hond te coachen, te begeleiden en te stimuleren.
Probeer daarbij eens te ontdekken in welke van de bovengenoemde gedragssystemen het gedrag dat je hond op dat moment laat zien thuishoort, zodat je ook daar op in kunt spelen. En schrijf voor jezelf eens op, na een observatie van je hond over langere tijd, welke emoties je hond vaak laat zien, maar vooral hoe zijn stemming meestal is, en hoe temperamentvol hij is.
En ik lees jullie bevindingen natuurlijk graag in de reacties.
En wie weet ga je je hond nog beter begrijpen en kun je jullie relatie en band nog bijzonderder maken en waardoor jullie je allebei heel fijn en op je best voelen bij elkaar?
Meer weten over hoe je je hond het best kunt begeleiden en opvoeden, kunt stimuleren en motiveren, of gewoon hulp nodig bij het gedrag van je hond?
Stuur dan eens een e-mail voor meer info. Je hond zal er je dankbaar voor zijn. Groet
Kees van Sundert
Hondengedragstherapeut bij Dogcases & professioneel hondenfotograaf bij Inspired by Bandhu Hondenfotografie
Comments