Rust en slapen

Naast een te drukke agenda (baasje denkt dat z’n hond minstens elke dag wat leuks of sociaals moet ondernemen) is onvoldoende rust of slaaptekort ook een grote veroorzaker van stress bij je hond

Rust en slapen Voldoende rust en kwalitatieve goede slaap is heel belangrijk in het leven van een hond. Honden slapen vaker en langer dan mensen. Ze brengen minstens de helft van de dag slapend door en afhankelijk van de leeftijd kan dat oplopen tot wel driekwart van de dag. • Een pup slaapt zo’n 18-20 uur per dag. • Een volwassen hond slaapt gemiddeld 12 -14 uur per dag. • Oudere honden hebben weer meer slaap nodig, dat kan best wel 16-18 uur per dag zijn.

Effect van slaapgebrek bij honden Net als bij mensen heeft slaapgebrek bij honden niet alleen een negatieve invloed op zijn leervermogen, concentratie, geheugen en dus zijn prestaties, maar heeft het ook invloed op het afweersysteem van je hond; hij wordt sneller ziek en voelt zich door slaapgebrek moe, lusteloos en gestresst. Daardoor weer prikkelbaarder en krijgt een korter lontje, waardoor hij makkelijk en feller uitvalt naar andere honden.

Door te slapen en te rusten verwerkt je hond alle ervaringen en belevenissen van z’n dag. Kortom voldoende en goede slaap is dus essentieel om zowel fysiek als mentaal gezond te blijven.

Maar misschien nog belangrijker: slaap vermindert stress. Want door de alledaagse gebeurtenissen zoals de ochtendwandeling, waar we de vervelende buurhond tegenkomen, het baasje die gaat werken, waardoor je hond alleen achterblijft en zijn familie (roedel) kwijt is, de kinderen van de nabij gelegen school die constant voorbij het raam lopen te gillen etc, de onverwacht harde muziek bij de buren, de postbode die langskomt enzovoort neemt de adrenaline (stresshormoon) in het lichaam telkens toe. Tegen de tijd dat je dan uitgaat voor een “ontspannen” avondwandeling staat de hond bol van de stress en valt tegen de eerste de beste hond in de straat uit. Met een snok aan de lijn en/of een flinke scheldpartij wordt hij dan verder meegetrokken, waardoor de stress torenhoog is en blijft (Niet persoonlijk aantrekken, ik weet dat de meeste van jullie zeker zo niet met je hond omgaan), maar ter verduidelijking hoe het helaas ook nog wel eens gaat.

Tijdens de slaap zakt het stresshormoon weer en worden alle gebeurtenissen van de dag verwerkt en laden de hersenen weer op. Het vervelende van stresshormonen is dat het lang duurt voordat ze uit je lichaam zijn verdwenen. Bij te weinig slaap gebeurt dit onvoldoende, zodat er chronische stress ontstaat en een hoog stressniveau maakt het moeilijker om te slapen. De vicieuze cirkel dus.

De stress zorgt er bovendien nog voor dat je hond gevoeliger wordt voor angst en onzekerheid, slechte of onvoldoende slaap kan dus serieuze gedragsproblemen veroorzaken.

Bij drukke en gestresste honden krijgt t baasje vaak ook nog het verkeerde advies want de hond heeft teveel aan energie en moet meer beweging krijgen. Maar in plaats van “meer lichamelijke activiteiten toe te voegen, die ook weer stressverhogend werken” moet je juist minder gaan doen en zorgen voor een betere rust/activiteit verhouding en daarna meer mentale uitdaging in het leven van je hond brengen.

Wat zijn oorzaken van slaapgebrek - Slapen in een verlichte ruimte heeft een negatief effect op de kwaliteit van slaap. - Te veel activiteiten overdag en te weinig balans activiteit/rust. - Onrustige omgeving. Denk aan rondrennende kinderen in huis, harde muziek etc., - Geen rustige, eigen plek waar de hond zich kan terug trekken en te vaak gestoord worden in zijn slaap. - Gevoel van onveiligheid, stress of angst. - Honden slapen minder diep als ze in een onbekende omgeving zijn. Ze zijn dan meer op hun hoede. Het is dus goed voor te stellen dat een hond minder goed slaapt na een verhuizing. - Honden zijn gewoontedieren: de meeste honden houden niet van het verplaatsen van meubels, zijn slaapplek et cetera - Ook vreemde geuren zoals schoonmaakmiddel, geurkaarsen, commerciele luchtverfrissers e.d. verstoren de slaap

Je zult vast gemerkt hebben dat je hond niet aan een stuk door slaapt , maar in fasen. Ze worden geregeld wakker, strekken de poten en kiezen een andere lighouding of andere slaapplek of gaan pas na inspanning weer slapen. Daarom is een variatiemogelijkheid in slaapplekken en ondergronden belangrijk.

Dat is ook een reden waarom je een hond niet altijd in een gesloten bench moet stoppen om te slapen, vaak is er ook te weinig ruimte om zich goed en volledig uit te rekken of langgerekt te slapen. Als holletje kan een bench zonder deur en met een lap erover wel dienst doen. Sommige honden trekken zich er graag even in terug.

De beste slaapplaats Honden zijn sociale slapers en slapen dus graag in elkaars nabijheid of in de buurt van hun baasje, maar dat kan ook een paar meter verderop zijn, op een eigen rustige plek. Natuurlijk mag je de slaapplek nooit gebruiken als strafplek, het moet zijn eigen veilige en comfortabele plek zijn, zeker voor oudere honden die wat strammer en stijf worden of extra ondersteuning nodig hebben. Het is dus belangrijk dat je hond zich kan terugtrekken naar een rustige plek als hij daar behoefte aan heeft. Alhoewel hond vaak ook van slaapplek en ondergrond wisselen liggen veel honden graag (hoger en veiliger) op de bank . Vooral honden die moeite hebben met alleen zijn gaan daar vaak liggen omdat onze geur daar nog het sterkst aanwezig is. Honden houden er van lekker in de hoeken te gaan liggen en meestal zijn er ook genoeg kussens waar ze lekker hun hoofd op kunnen leggen. Uit onderzoek blijkt dat ze makkelijker in de REM- slaap te komen als zij hun hoofd wat hoger kunnen leggen. En dan liefst ook languit op de zij. Ja ook honden kennen een REM-slaap (Rapid Eye Movement), waarin hij zijn ervaringen verwerkt en dus ook droomt. Wel is hun REM-slaap veel korter. Ongeveer 25 % van onze slaap bestaat uit de REM-slaap, bij honden is dit maar 10%. Misschien hebben ze hierdoor veel meer slaaptijd nodig zodat ze alles kunnen verwerken.

Hoe zie je dat je hond droomt Als je hond dieper in slaap valt wordt zijn ademhaling regelmatiger. Na 10-20 minuten begint hij te dromen (ademhaling wordt vlakker, onregelmatig). Onder de gesloten oogleden kun je hele snelle oogbewegingen zien. Deze bewegen omdat de hond ‘rond kijkt’ naar de dingen die hij in zijn droom voorbij ziet komen, alsof het echt is. Soms blaft of piept hij zelfs en beweegt zijn poten alsof hij rent.

Let op: Maak een hond nooit plotseling wakker tijdens het slapen. Je verstoort niet alleen zijn rust en slaapcyclus, maar van schrik kan hij instinctief van zich afbijten. Als je hond heel diep of vast slaapt en wakker schrikt weet hij de eerste seconden niet in welke situatie hij zich bevindt. Hij kan dan denken dat hij aangevallen wordt en reageert verdedigend. Vooral met kinderen is het belangenrijk dat de hond rustig wakker wordt gemaakt. Onderzoek (bijtincidenten bij kinderen) toont aan dat de kans op een bijtincident met 85% wordt verhoogd bij; - een hond plotseling wakker maken, - toenadering zoeken en/of aanraken tijdens het eten.

Waarom slapen honden soms op hun rug? Vaak zie je onze honden (en zeker onze witjes) op hun rug liggen met de buik bloot en poten omhoog. Dit heeft te maken met het reguleren van de lichaamstemperatuur van je hond. Vooral honden met een dikke of langharige vacht kunnen heel goed hun lichaamswarmte vasthouden. Daarom kunnen honden als Malamute, Samoyed of de Husky ook gewoon buiten in de sneeuw slapen. Het probleem is meer om de lichaamswarmte te reguleren als het (te) warm is. En omdat honden alleen maar zweten via hun voetzolen of via hijgen e.d. warmte verliezen draaien veel honden op hun rug om hun veel dunner behaarde of grotendeels blote buik aan de “koelere” lucht bloot te stellen om zo te voorkomen dat ze het te warm krijgen.

Puppy’s en slaap Puppy’s liggen vaak in een grote kluwen (bol) als ze gaan slapen. Die bol is in beweging: de plek binnenin is het warmst en veiligst. De pups liggen om en om in het warme midden. Als je je nieuwe pup de eerste nachten in je bed laat slapen zal hij dus in een diepe slaap vallen en deze pups zijn vaak het snelst zindelijk. Alternatief is een plek naast je bed. Je ademhaling, zuchtjes, gesnurk en natuurlijk je geur helpen de pup te ontspannen. Net als baby’s hebben puppy’s meer slaap nodig dan volwassen honden.

Geadopteerde honden Maar ook geadopteerde of herplaatste honden (asiel of buitenland), hebben veel rust nodig om te herstellen. De mogelijkheid om bij ons (in onze omgeving/nabijheid) te slapen is belangrijk. Sommigen hebben deze behoefte alleen de eerste maanden, anderen blijven dit een levenlang nodig hebben. Kees van Sundert Erkend hondengedragsdeskundige & professioneel hondenfotograaf.