Het lijkt dat een aantal honden bang zijn in het donker. Toch is het maar zelden het geval dat ‘donker’ zelf de oorzaak is van de angst. De angst voor het donker, ook wel ‘nyctofobie’ genoemd, is vooral iets wat bij mensen voorkomt en in veel mindere mate bij honden.
Maar alert zijn en angst is een essentieel onderdeel van het leven en een handig hulpmiddel om te overleven. Het helpt honden om op hun hoede te zijn voor mogelijke dreiging en gevaren, bijvoorbeeld als hun omgeving donker is. Door extra waakzaam te zijn, kunnen ze het risico op gevaar minimaliseren. Elke hond heeft zijn of haar eigen specifieke zorgen en fobieën en de manifestatie van hun angst is vaak ook afhankelijk van bepaalde raseigenschappen en natuurlijk hun individuele aard/karakter en (gebrekkige) socialisatie en opgedane ervaringen of misschien ook wel hoe het baasje zich voelt, bijv. in het donker.
Wat zien honden?
Honden zien kleuren anders dan mensen, gedragstesten suggereren dat honden de kleuren geel en blauw goed zien en niet het kleurengamma van groen tot rood in een tint zien, honden zien de kleuren dus grotendeels in geel, blauw en grijs. Lees ook mijn uitgebreide bericht over het zicht van een hond eens op https://www.facebook.com/Dogcases/posts/459410937595733 Wil je zelf zien wat jouw hond ziet?
Download dan eens deze gratis app: Chromatic Vision Simulator
Als je kiest voor “protanie” zie je op je telefoon bij benadering wat onze honden zien.
Waarom zijn sommige honden dan toch banger en onzekerder in het donker?
Honden hebben wel een heel goed nachtzicht omdat ze in hun netvlies kegeltjes en ook andere lichtgevoelige cellen hebben: namelijk staafjes. Deze zijn erg lichtgevoelig en zorgen ervoor dat je zelfs bij weinig licht toch kunt zien. Honden hebben meer staafjes dan wij. Daarbij hebben honden een groter hoornvlies waardoor ze meer licht opvangen. En achter het netvlies bevindt zich een soort spiegeltje - het tapetum lucidum – dat het licht ook nog eens weerspiegelt. Hierdoor kan de hond ’s avonds relatief veel beter zien dan overdag en ook veel beter dan wij. Daarnaast zien honden de wereld ook voor een groot deel via hun neus. Onze wereld bestaat hoofdzakelijk uit wat we zien en horen, we leven vooral in een visuele wereld. Honden leven vooral in een geurenwereld en heeft ongeveer 300 miljoen reukcellen t.ov. ons mensen die er 25 miljoen hebben. Een hond kan daardoor ontelbaar veel geuren onderscheiden. Ze kunnen zich dus beter oriënteren in het donker dan wij, zou je zeggen.
Helaas weten we het niet precies hoe vaak het voorkomt dat honden bang zijn voor het donker, maar de kans is groter bij hondenrassen die doorgaans vatbaarder zijn voor (verlatingsangst/angst voor harde geluiden enz) in het algemeen ook ‘s nachts sneller angstig worden” Denk hierbij o.a. aan windhonden, Chihuahuas en Yorkshire Terriers, Bichon Frises, Border Collies en Duitse- en onze Zwitserse witte herders.
Bepaalde factoren kunnen er voor zorgen dat een hond banger wordt in het donker. Bijv. stress of verlatingsangst bij een hond kan vaak resulteren in angst voor het donker. Honden die overdreven aanhankelijk zijn en last hebben van verlatingsangst, kunnen bang worden als ze alleen worden gelaten. Alleen zijn in het donker kan de verlatingsangst nog erger maken. En natuurlijk kunnen er lichamelijke oorzaken zoals oogafwijkingen zijn, of psychische problemen waarom een hond bang is in het donker. Eerder opgedane ervaringen kunnen een rol spelen, stress of misschien wel omdat baasje zich ook niet helemaal veilig en comfortabel voelt in het donker of is het misschien juist het feit dat ze meer en anders waarnemen dan overdag?
Maar wat kan je doen om je hond te helpen met angst voor het donker?
Het is altijd belangrijk om eerst te achterhalen waarom je hond bang kan zijn voor het donker, bijv. krijg je een puppy in de zomermaanden, dan wordt vaak vergeten de pup ook te socialiseren met donker. Het komt er gewoon niet van: in de zomer is het natuurlijk pas laat donker, dus slaapt de pup al voordat het donker wordt en heeft zijn laatste plasrondje nog in het daglicht gedaan. Dus als we de pup niet bewust leren dat donker net zo normaal is als met daglicht wandelen en ze daar pas in de puberleeftijd mee in aanraking komen, kunnen ze een angst ontwikkelen voor donker.
Dus tip voor puppybaasjes: Socialiseer je pup ook altijd met donkerte. Doe ook eens zoek en snuffelspelletjes in huis, met het licht uit, enz enz
Vind je hond het spannend om in het donker naar buiten te gaan, wat soms goed kan helpen is je hond even een stukje mee te nemen in de auto, ergens uit te stappen waar hij zich nog comfortabel voelt en wandel samen met de hond naar huis. Een hond die het spannend vindt angst wil altijd naar zijn veilige plek en zal dus graag naar huis lopen. Of als dat te moeilijk is, begin in het ochtenddonker en het wordt dan steeds lichter, dat geeft ook een fijne ervaring.
Ook bepaalde ervaringen kunnen ervoor zorgen dat je hond duisternis associeert met minder leuke of negatieve dingen. In onze omgeving kan het zijn dat er een aantal keer ‘s avonds zwaar vuurwerk is afgestoken en je hond gaat het tijdstip dan associëren met die nare gebeurtenissen.
Tot slot speelt evolutie ook een rol.
Vanuit de evolutie hebben honden geleerd om alert te zijn wanneer het donker wordt. Roofdieren zijn vaak in de schemering of in de nacht actief dus de extra alertheid heeft ook met overleven te maken.
Wat kun je doen als je hond bang is in het donker?
Probeer eens een verlichtingslampje bij je honden. Net als bij ons kan je hond baat hebben bij een nachtlampje. Zeker honden waarbij het gezichtsvermogen achteruit gaat kunnen vinden het fijn dat ze iets van licht hebben en zo’n lampje kost haast niks, zie ook https://www.dogcases.nl/product-page/matrix-ultra-led. En reflecterende producten maken je hond iig zichtbaar in het donker en dat draagt bij aan de veiligheid voor jou en je hond, zie ook https://www.dogcases.nl/product-page/high-visibility-safety-set .
Ondersteuning en kalmerende supplementen
Australische bloesemremedies kunnen heel goed helpen en ik maak ze voor jouw hond op maat, zie ook https://www.dogcases.nl/bloesemremedies Of probeer kalmerende supplementen. Wij hebben diverse producten in onze webshop die helpen een hond te ontspannen, denk aan Adaptil kauwsnacks die makkelijk zijn te geven of de Adaptil halsband , de no Stress mix enz, enz. Ze hebben allen een verschillende werking en we helpen je graag bij het uitzoeken van de juiste. Kijk op https://www.dogcases.nl/hondenwebshop onder de categorie Angst, stress en onzekerheid.
Nog wat korte tips/trainingoefeningen
Laat jouw hond geleidelijk wennen aan het donker!
Wandel in de schemering of wandel naar huis toe.
Wandel samen met een andere hond!
Laat merken dat je zelf niet bang bent! Wandel anders samen met een leuke vriend of vriendin of ander hondenbaasje. Een hond voelt snel jouw gevoelens aan herkennen en daar ongerust over worden.
Zorg dat je hond opvalt in het donker! Zie ook onze webshop https://www.dogcases.nl/hondenwebshop
Neem ook zelf eventueel verlichting mee, koop een losse (fiets) ledlamp of goede zaklamp.
Kies in het begin voor een verlichte route!
Loop de route eerst een aantal keer in het daglicht! Daarna is schemer enz, geef je hond dus markeer en herkenningspunten op de route.
Wandel zoveel mogelijk in de omgeving van verlichte gebouwen en goede straatverlichting.
Of train en wandel ook in de vroege ochtend/einde van de nacht, dat het nog net donker/schemer is en zodat het steeds lichter wordt, zie deze laatste tips echt als training En belangrijk bouw het op, in korte stukjes, ga naar bekende plekjes en laat daar ff snuffelen of behoefte doen, de avondwandeling hoeft niet perse lang te zijn, kijk naar wat je hond aangeeeft/nodig heeft en pas daar de wandeling of je uitlaatrondje op aan.
En je weet, heb je vragen of hulp nodig bij het gedrag van je hond, je mag altijd vrijblijvend contact opnemen
groetjes,
Kees van Sundert
Erkend hondengedragstherapeut (www.dogcases.nl) & professioneel hondenfotograaf bij Inspired by Bandhu Hondenfotografie (www.jouwhondopdefoto.nl)
Comments