Wat voor verrijking (enrichment) vindt jouw hond t leukst? En hoe kun je verrijking gebruiken om bijvoorbeeld je hond ook rustig gedrag aan te leren?
Je hoort en leest het tegenwoordig overal. Je hond heeft verrijking nodig!
Natuurlijk zorgen de meeste hondenbaasjes al regelmatig voor een manier van verrijking, bijvoorbeeld door bijv. hersenwerk aan te bieden aan de hond, voor de mentale stimulatie.
Maar verrijking oftewel “enrichment" is veel breder dan dat, het is "iets aanbieden waar jouw hond gelukkig van wordt en wat zijn of haar leven rijker maakt". En dat is belangrijk, want verrijking gaat verveling tegen en werkt stress-reducerend. Daarnaast kan het helpen bij gedragsproblemen zoals angst, verveling of frustratie. Net als wij, hebben honden naast voldoende rust en kwalitatieve slaap ook verschillende activiteiten en bezigheden nodig. Op die manier zorg je er voor dat ze een gezond, vrolijk en gelukkig leven kunnen krijgen.
Verrijking is dus het variëren van het aanbieden van positieve prikkels door middel van activiteiten, voedselverrijking of bijvoorbeeld het verrijken van de omgeving. Je geeft jouw hond iets te doen. Dit geeft de mogelijkheid om natuurlijk gedrag uit te oefenen. Je komt tegemoet aan zijn of haar behoeftes. Dit kan jullie band nog verder versterken. Puppy’s Overigens wist je dat uit studies blijkt dat een pup die opgroeit in een omgeving vol verrijking, emotioneel stabieler is en meer neurale verbindingen aanlegt in de hersenen. Dus een fijne start bij een fokker die de pups in een huiselijke omgeving laat opgroeien en zorgt voor een goede gedoseerde en opgebouwde socialisatie, daar heeft je hond dus zijn of haar hele leven profijt van.
Soorten verrijking Je hebt natuurlijk de sociale verrijking. Het laten kennis maken met andere honden, mensen, katten of andere huisdieren, vreemde omgevingen enz. Of denk bijvoorbeeld een uitstapje naar het strand of het bos, of je hond meenemen als je bij vrienden of familie op visite gaat. Het is natuurlijk belangrijk om naar de individuele behoefte van jouw hond te kijken. De ene hond vindt alles leuk en interessant, maar de andere hond zou eigenlijk liever gewoon rustig en relaxt thuisblijven. Het geeft ze stress en dat is natuurlijk niet wat je wil. Voor sommige honden is de interactie met jou super waardevol en hebben ze daar genoeg aan. Of gewoon het sociale contact met enkele van hun hondenvriendjes.
Maar je hebt ook vormen van verrijking die passen in een van de krachtigste drijfveren van je hond, zijn of haar jachtinstinct. Het uitoefenen van dit gedrag is heel belangrijk voor onze honden. Het zorgt ervoor dat ze zich goed voelen, en het is iets dat ze regelmatig oefenen in allerlei aspecten van hun gedrag. En door de verderop genoemde verrijkingsactiviteiten op een veilige, gecontroleerde manier aan te bieden creëer je een uitlaatklep en kun je aan hun natuurlijke behoeften voldoen.
Denk eens aan: Zintuiglijke verrijking Het stimuleren van heel belangrijke zintuigen van je hond zoals neus- en speurwerk. Want speuren en zoeken vindt bijna elke hond leuk. Een van de belangrijkste dingen die onze honden moeten doen! Ze moeten snuffelen om de wereld om hen heen te verkennen en informatie over hun (leef) omgeving te verzamelen. Snuffelen is ook een geweldige manier om uw hond te helpen te decomprimeren en te ontspannen. (zie ook artikel informatie vergaren ) Belangrijk om natuurlijk goed aan te leren en op te bouwen, maar je kunt al beginnen van jongs af aan met leuke zoek en verstopspelletjes in en rond het huis. Ook het aanbieden van verschillende materialen en texturen om op te lopen kan het zelfvertrouwen en de proprioceptie van een hond vergroten (het geeft de hond informatie over het eigen lichaam, zoals de stand, beweging en spierspanning van de ledematen, gewrichten en pezen, het gevoel van "zwaarte" in sommige lichaamsdelen, en vermoeidheid of alertheid van de spieren. Dit besef vh eigen lichaam is belangrijk voor een goede motoriek, vandaar dat we ook veel werken in de lessen met balans en coördinatie oefeningen. Fysieke verrijking Bij fysieke verrijking kun je denken aan allerlei hondensporten zoals canicross, maar denk ook eens aan laten graven, trek en renspelletjes, treibball, agility enz en Cognitieve en sensitieve verrijking Denk aan allerlei vormen van hersenwerk, het biedt mogelijkheden tot nadenken en probleemoplossend vermogen te verbeteren zoals het aanbieden van puzzelspeelgoed, zelf puzzels maken, voerpuzzels of verstoppen van lekkers of speeltjes of een nieuw kunstje aanleren. Of denk aan nieuwe geuren en smaken (beloningen) ontdekken en laten proeven. zie ook artikel samen spelen Likken en kauwen Lickimats, natuurlijke kauwsnacks, kauwspeelgoed, enz., het werkt kalmerend en stressverlichtend en voorkomt schrokken enz enz, en is vanuit de hond gezien bedoeld om het dissectie- en consumptiegedeelte van de jacht na te bootsen. Versnipperen en verscheuren Het versnipperen van speelgoed, karton, ingepakte lekkernijen enz. moedigen honden allemaal aan om hun natuurlijke motivatie voor dissectie uit te leven. Denk er eens aan als de pakketbezorger is geweest om je hond de doos te laten verscheuren. Of laat je hond eens lekker snuffelen aan je boodschappentas nadat je deze leeg hebt geruimd, alle geurtjes die er nog in en rond hangen vindt hij of zij reuze interessant. Zie ook artikel "maak de psotbezorger leuk" Zelf nadenken Maar als hondenbaasjes zijn we ook makkelijk geneigd om alles te regelen, te sturen of op te lossen voor je hond. Maar loopt je hond bijv. langs de andere kant van de boom of lantaarnpaal, blijf dan eens stil staan en kijk of je hond zelf de oplossing vindt zonder jouw hulp. Het laat je hond nadenken en oplossingsgericht werken en vergroot zijn zelfstandigheid en bewustzijn. Maar wat dacht je van als er wegwerkzaamheden zijn bij jou in de straat. Het veranderd gelijk iets aan de omgeving van je hond en voor sommige honden is dat al moeilijk genoeg of natuurlijk juist de moeite van het ontdekken waard. Of denk eens aan grof vuil wat op straat wordt neergezet, ook dan staan er ineens allerlei vreemde spullen en wat voor ons rommel is is voor je hond juist interessant want het is nieuw, het ruikt anders, voelt anders, je kan er in en erover. Kortom voor je hond is dit een totaal andere omgeving geworden. De nieuwsgierigheid voeden en de neus gebruiken, in de eigen bekende straat, hoe mooi is dat. Visuele verrijking
Maar er is echter nog een andere vorm belangrijke van verrijking die vaak over het hoofd wordt gezien of vergeten, en dat is visuele verrijking. Want als we bedenken dat onze honden maar een relatief korte tijd van de dag besteden aan eten en voedsel verkrijgen wat doen ze dan de rest vd dag, naast slapen en rusten natuurlijk. De rest van de dag is gevuld met de sociale relaties (jij en wellicht andere huisgenootjes) en daarnaast vooral hun omgeving.
De omgeving, geeft zeker een grote bezigheid. Wat ruikt je hond? Wat voelt hij of zij? Wat ziet je hond allemaal? En wat horen ze wat wij niet horen? Kortom, laat ze ontdekken en voedt de nieuwsgierigheid van je hond. Kalm en relaxt gedrag
En visuele verrijking is vooral belangrijk om ook juist bewust rustig en kalm gedrag aan te leren. Als we teruggaan naar het begin van het gedragspatroon van de jacht, dat begint wanneer je hond de omgeving scant, vervolgens hun potentiële prooi bekijkt en besluipt enzo verder. Visuele verrijking is dus van groot belang voor je hond en daarom is hij daar een groot deel van de wandeling mee bezig, de omgeving scannen (wellicht ook op andere honden, maar zeker ook om (onbewust) zijn of haar jachtdrive te oefenen. En daar begint dus vaak ook de onrust/opwinding en focus en gedrevenheid.
Hoe ga je hier nu het beste mee om?
Er zijn genoeg manieren om je hond visuele verrijking te geven en tegelijkertijd een andere emotie daar aan te koppelen. Natuurlijk is het per hond verschillend waar jullie startpunt ligt, maar ga eens bij een vijver staan waar eenden zwemmen en benoem aan je hond wat jullie zien, maar belangrijk, blijf natuurlijk onder de drempel van opwinding/onrust, de focus of alertheid mag er zijn maar niet toenemen. je wil toe werken naar een rustige en relaxte mindset (houding en gedrag). werk hierbij met afstand en intensiteit vd prikkel.
Of ga ergens op een bankje, boomstam, grote steen zitten en moedig je hond aan om de omgeving te scannen om zo je hond bewust te maken van wat er mogelijk afspeelt om hem of haar heen. Een beetje wind, opwaaiende bladeren, een persoon die in de verte loopt, geuren die aankomen waaien enz , allemaal informatie voor je hond.
Het is wel belangrijk dat je hond in al deze soort situaties rustig en kalm en relaxt kan blijven of wordt en niet over de drempel gaat! Hou m dus ook aan de losse lijn.
Als je hond gestrest, onrustig of al opgewonden wordt, is de visuele verrijking op dat moment niet zo effectief en ben je wellicht de verkeerde mindset aan het trainen. Zorg er dus voor dat de afstand tussen je hond en de dingen waar hij naar kijkt groot genoeg is om hem kalm te houden. Hij of zij moet nieuwsgierig en geïnteresseerd zijn, maar toch helder kunnen denken en je moet met hem kunnen communiceren. Blijf wel lang genoeg op de kijkplek om je hond de kans en tijd te geven om ook te verwerken wat hij of zij ziet.
Tot slot
Ken je hond en bedenk wat je hond al aankan. Want heb je een hond die snel gestresst of overprikkeld is, begin dan kleinschalig en geef je hond eerst de tijd en ruimte om dit op eigen manier en tempo te doen. Bouw het rustig op, al start je maar met een keer per week en belangrijk: observeer wat het met je hond doet, tijdens en ook vooral de uren/dagen na de training. Kijk naar je hond wat hij juist wel en nog niet beheerst en merk je aan je hond dat hij de weken erna eigenlijk steeds beetje voor beetje meer aankan, relaxter en rustig wordt in die omgevingen? En je het leven van je hond (en jou) steeds een beetje leuker maakt en verrijkt, dan is er niets dat jullie nog tegenhoudt steeds meer te gaan ontdekken en te genieten van wat de wereld om jullie heen kan bieden.
Heel veel leerplezier gewenst
Mocht je nog meer soortgelijke blogs willen lezen, dan vind je deze op https://www.dogcases.nl/blog en/of heb je hulp of begeleiding nodig bij de opvoeding van je hond, ik help je graag om je hond nog beter te leren kennen en hiermee probleemgedrag te voorkomen of op te lossen.
Relevante blogs
- Adem in, adem uit
- Ontspannende snuffelwandeling
- Creëer geluksmomentjes
groetjes,
Kees van Sundert Erkend hondengedragstherapeut (www.dogcases.nl) & professioneel hondenfotograaf bij Inspired by Bandhu Hondenfotografie (www.jouwhondopdefoto.nl)
留言